وایت پیپر سولانا: هر آنچه که باید در مورد شبکه سولانا و توکن SOL بدانید

زمان مطالعه: 10 دقیقه

آخرین به‌روزرسانی: ۲۸ بهمن ۱۴۰۰

سولانا در سال ۲۰۲۰ به صورت رسمی و همگانی منتشر شد و در زمان کوتاهی به سبب عملکرد و ویژگی‌های خاصی که داشت، محبوبیت فراگیری پیدا کرد و توانست کاربران زیادی را به سمت خود جذب کند. وایت پیپر سولانا نیز در سال ۲۰۲۰ منتشر شد و در آن جزئیات بسیار دقیقی از نحوه عملکرد، اهداف و نقشه راهی که برای این ارز دیجیتال در نظر گرفته شده، موجود است. در این مقاله از بیتستان قصد داریم به صورت کامل شما را با هر آنچه که در وایت پیپر SOL ذکر شده است، آشنا سازیم.

سولانا (SOL) یک بلاک‌چین است که با هدف ایجاد انقلابی در اکوسیستم ارزهای دیجیتال از طریق مقیاس پذیری و نوآوری‌های تکنولوژیکی طراحی و عرضه شده. سولانا با توسعه سریع بلاک‌چین Proof of History توانسته است بسیاری از کاربران امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) را به خود جذب کند.

این بلاک‌چین توسط Solana Labs (یک شرکت مستقر در کالیفرنیا) راه‌ندازی شده و دفاتری هم در ژنو سوئیس دارد. سولانا به لطف معماری غیر معمول و سیستم اعتبارسنجی تراکنش‌ها، خود را از دیگر شبکه‌های بلاک‌چین متمایز می‌کند.

توسعه دهندگان این شبکه، یک مدل اجماع به نام اثبات تاریخ (PoH) ابداع کردند؛ طبق این مدل سیستم اعتبار سنجی، تراکنش‌ها زمانی اعتبار می‌یابند که یک پیش نیاز زمانی را برآورده کرده باشند. PoH تضمین می‌کند که تراکنش‌ها با سرعت بسیار زیاد و در امنیت بالا به صورت غیر متمرکز انجام خواهند گرفت.

در ادامه جزئیات بیشتری از وایت پیپر سولانا و هر آنچه که باید از این شبکه و ارز دیجیتال آن بدانید، در اختیارتان قرار خواهیم داد. با بیتستان همراه باشید.

وایت پیپر سولانا در سال ۲۰۲۰ منتشر شده است. آناتولی یاکوونکو ایده اولیه این ارز دیجیتال را تدوین کرد و سپس با گرگ فیتزجرالد و اریک ویلیام برای دستیابی به هدف ایجاد یک بلاک‌چین بی‌نهایت مقیاس‌پذیر شریک شد. یاکوونکو از تجربیات گذشته خود به عنوان یک مهندس در دراپ‌باکس استفاده می‌کند تا به سولانا در رسیدن به اهدافی که تعیین کرده، کمک کند.

مهندسانی که در تیم سولانا مشغول به فعالیت هستند، همگی در شرکت‌های بزرگی همچون کوالکام، گوگل، اپل، مایکروسافت و دراپ‌باکس تجربه حضور دارند.

معماری Solana مبتنی بر فناوری‌های پایگاه داده مشابهی است که توسط گوگل و مایکروسافت استفاده می‌شود. معماری این ارز دیجیتال در واقع از Filecoin، یک پروژه ذخیره‌سازی داده غیرمتمرکز ارز دیجیتال، الهام گرفته شده است. سولانا به عنوان نسل چهارم بلاک‌چین در نظر گرفته می‌شود و کارایی بسیار بالایی نیز دارد که از قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز پشتیبانی می‌کند.

طبق وایت پیپر سولانا، این شبکه طبق پروتکل اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) کار می‌کند. SOL توکن اختصاصی این شبکه است و برای پرداخت و مبادلات درون شبکه سوزانده می‌شود. همچنین SOL می‌تواند برای تبدیل شدن به یک گره بلاک‌چین به کار گرفته شود.

طبق اعلام رسمی از سمت خود سولانا، در هر سال، ۸ درصد به تعداد توکن‌های موجود در شبکه اضافه می‌شود، از سمتی دیگر نیز در طی هر سال، از این ۸ درصد، ۱۵ درصد برای کاهش نرخ تورم کسر می‌شود. این میزان کاهش یه مدت ۱۰ سال ادامه پیدا می‌کند تا در پایان دهمین سال، تورم سالیانه سولانا به ۱/۵ درصد برسد.

شبکه سولانا سه ویژگی کلی را با خود یدک می‌کشد که عبارتند از:

• امنیت بسیار بالا
• مقیاس پذیری بیش از حد
• سریع و پرسرعت

در واقع هر سه این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که سولانا به یک بستر محبوب برای برنامه‌های غیر متمرکز (Dapp) تبدیل شود. این شبکه بلاک‌چین نسل چهارم در حال حاضر یک رقیب جدی برای بلاک‌چین اتریوم به حساب می‌آید و در واقع نقاط ضعفی که این بلاک‌چین دارد را مرتفع می‌کند.

سرعت انجام تراکنش‌ها، پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و مقیاس‌پذیری بالای شبکه از جمله موارد و برتری‌های بلاک‌چین سولانا در مقابل بلاک‌چین اتریوم محسوب می‌شوند.

در واقع عدم مقیاس پذیری بالا در کنار سرعت بسیار پایین تراکنش‌ها در بسیاری از بلاک‌چین‌ها علی‌الخصوص اتریوم باعث شده تا شبکه سولانا طراحی و عرضه شود. از این رو سولانا با ورود خود و مرتفع ساختن مشکلات نام برده، به یک بستر عالی برای برنامه‌های غیر متمرکز (Dapp) تبدیل گشته است.

جالب است بدانید که این شبکه قادر به انجام بیش از ۵۰ هزار تراکنش در هر ثانیه (البته طبق آمار و ارقام روی کاغذ) بوده و جدای از این که یک رقیب بزرگ و شاخص برای بلاک‌چین‌های دیگر به حساب می‌آید، شرکت‌های فعال حوزه پرداخت مثل پی‌پل و مسترکارت را نیز تحت تاثیر قابلیت‌های خود قرار داده و آن‌ها را تهدید می‌کند.

همچنین شبکه بلاک‌چین سولانا قادر به پشتیبانی از قراردادهای هوشمند نیز است و به لطف این ویژگی می‌تواند از برنامه‌هایی مثل توکن‌های غیر قابل تعویض (NFT)، صرافی‌های غیرمتمرکز و بازار سازهای خودکار میزبانی مطلوبی به عمل آورد.

میزان کاربران و مقبولیت سولانا در بین کارشناسان سرشناس بازار ارزهای دیجیتال باعث شده تا بیش از ۴۰۰ پروژه در حال حاضر بر بستر سولانا فعالیت داشته باشند و روز به روز نیز بر تعداد این ۴۰۰ پروژه افزوده می‌شود.

در بخش تعریف مشکل وایت پیپر سولانا بیان شده که سرعت تراکنش‌ها در بیت‌کوین به شدت پایین بود، این مشکل با ورود اتریوم تا حد زیادی در چند سال گذشته حل شده به نظر می‌رسید، اما حالا با افزایش سرسام آور کاربران ارزهای دیجیتال، نیاز به شبکه پرسرعت دیگری هم به شدت احساس می‌شود، از این رو ما سولانا را عرضه کردیم.

مشکلات زیادی وجود دارد که سولانا سعی دارد آن‌ها را رفع کند. ساختار پروژه سولانا به گونه‌ای طراحی شده تا در برابر سانسور، قابل گسترش و قوی باشد.

• مقاوم در برابر سانسور:

سولانا به پروژه‌ای ایده آل برای تجارت روزمره تبدیل شده است، چرا که می‌توانید تراکنش‌های بین‌المللی را در چند ثانیه با هزینه بسیار کمی انجام دهید. از آنجایی که هیچ کنترل متمرکزی بر روی شبکه وجود ندارد، کسی نیست که معاملات شما را متوقف، مسدود یا توقیف کند.

• شرط بندی مجاز:

در شبکه سولانا هر کسی می‌تواند با شبکه‌سازی SOL خود، درآمد غیرفعالی کسب کند. پروتکل‌های Staking همچنان در بازار محبوبیت پیدا می‌کنند، زیرا یادگیری آن‌ها برای کاربران جدید آسان‌تر است و در مقایسه با تجارت و کسب درآمد، پاداش‌های پایدارتری ارائه می‌کنند.

مقیاس پذیری:

سولانا می‌تواند بیش از ۵۰,۰۰۰ تراکنش در ثانیه را پردازش کند، در حالی که زمان بلوک آن ۴۰۰ میلی ثانیه است.

غیر متمرکز بودن:

با استفاده از پروتکل گسترش بلوک Solana Turbine، این پروژه می‌تواند از هزاران گره پشتیبانی کند؛ در حالی که از عملکرد و مقیاس پذیری بالایی بهره می‌برد.

هزینه پردازش پایین:

تخمین زده می‌شود که برای ۱ میلیون تراکنش، تنها ۱۰ دلار کارمزد اخذ می‌شود. سولانا از الگوریتم اجماع اثبات سهام استفاده کرده و دارندگان توکن را تشویق می‌کند تا تراکنش‌ها را تأیید کنند. به عنوان بخشی از طراحی و ملاحظات امنیتی تیم سولانا، تمام هزینه‌ها در قالب توکن SOL پرداخت می‌شود و کل عرضه با سوزاندن کاهش می‌یابد.

این مکانیسم توکن سوزی و کاهش تورم برای خرید SOL، دارندگان توکن را تشویق می‌کند تا سرمایه‌گذاری کنند و امنیت شبکه را از طریق این تراکنش‌ها افزایش دهند.

بر اساس وایت پیپر سولانا که در سال ۲۰۱۷ منتشر شده است، این بلاک‌چین پرسرعت، امن و غیر متمرکز به صورت کلی بر پایه ۸ نوآوری استوار است که زیر بنای اصلی سولانا و معماری آن را تشکیل می‌دهند. این پایه‌ها عبارتند از:

1. اثبات تاریخچه (Proof of History)
2. تحمل خطای بیزانس تاور (Byzantium Failure Tolerance Tower)
3. توربین (Turbine)
4. گالف استریم (Gulf Stream)
5. سی‌لول (Sealevel)
6. پایپ لاینینگ (Pipelining)
7. کلاد بریک (Cloudbreak)
8. آرشیوکننده‌ها (Archivers)

در ادامه به صورت کامل هر کدام از این نوآوری‌ها را خدمتتان معرفی می‌کنیم.

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی شبکه‌های توزیع شده، عدم دریافت بر چسب‌های زمانی یک نود از نودهای دیگر است؛ چرا که هر کدام از نودها خود اقدام به افزودن بر چسب زمانی به بلاک‌ها می‌کنند یا آن را از روی ساعت سخت افزاری که دارند، به بلاک اضافه می‌کنند.

طبق وایت پیپر سولانا، این شبکه با یک نوآوری به نام اثبات تاریخچه (Proof of History) در صدد حل این نوآوری بر آمده است. Proof of History سولانا در واقع یک مرجع سراسری در شبکه ایجاد می‌کند که امن و رمزنگاری شده است. اثبات تاریخچه سولانا در واقع یک تابع تأخیر قابل تأیید (Verifiable Delay Function) با بسامد بالاست.

اثبات تاریخچه (Proof of History) به نودها این قابلیت و امکان را می‌دهد که بدون هماهنگی با دیگر اعضای حاضر در شبکه، بلاک بعدی را بسازند. طبق این فناوری، دیگر نیازی به برچسب‌های زمانی برای ایجاد بلاک نیست، در نتیجه تایید تراکنش‌ها در زمان بسیار کوتاهی صورت خواهد گرفت.

فرآیند اثبات تاریخچه (Proof of History) برای تعیین فاصله زمانی سپری شده بین دو تابع داده شده استفاده می‌شود. این سیستم با بررسی زمان‌های ورود و خروج تراکنش، که به چندین رویداد تقسیم می‌شوند و داده‌ها را با هم گروه‌بندی می‌کنند، ایمن می‌شود.

از Proof of History می‌توان برای ورودی‌هایی استفاده کرد که خودشان از این حالت اعتبارسنجی تراکنش استفاده می‌کنند. در این مواقع کلید خصوصی کاربر در امضای پیام کاملا ضروری است.

پروسه تأیید تاریخچه کاملاً مشخص است، چرا که می‌توان تأیید را به صورت موازی انجام داد، در حالی که هش اصلی فقط در قلب یک CPU تولید می‌شود. هر نمونه قابلیت بررسی جداگانه را داراست، که منجر به سرعت بالای محاسبه می‌شود تا POH را مشخص کند.

Tower Byzantine Fault Tolerance یا Tower BFT الگوریتمی است که از Proof of History برای رسیدن به اجماع (بدون نیاز به ارسال داده بین گره‌ها) استفاده می‌کند. Tower BFT با کاهش تقاضا برای گره‌ها و داده‌هایی که باید پردازش کند، سرعت اجرای تراکنش را به میزان قابل توجهی بهبود می‌بخشد.

پروتکلی که به عنوان پل ارتباطی اعتبار سنج‌ها عمل می‌کند، در وایت پیپر سولانا توربین نامیده می‌شود. توربین در واقع یک پروتکل اتصال مستقل از اجماع سولانا است. توربین به شدت از روش کار بیت تورنت الهام گرفته شده است و توانایی این را دارد که بدون در نظر گرفتن اجماع، نحوه انتقال بلوک‌ها را بهینه کند. بنابراین، قبل از اینکه یک بلوک جدید از طریق شبکه منتقل گردد، به بسته‌های کوچک تقسیم می‌شود.

توربین با بهینه سازی پردازش تراکنش، مقیاس پذیری بلاک‌چین سولانا را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد.

گلف استریم که یک پروتکل انتقال تراکنش بدون ممپول است، قابلیت‌های بلاک‌چین سولانا را بیشتر می‌کند. این پروتکل در قلب بخش مقیاس پذیری Solana قرار دارد و به لطف آن، بلاک‌چین سولانا قادر به پردازش تراکنش‌های بسیاری است.

گلف استریم مسئولیت پردازش تراکنش‌ها توسط اعتبار سنج‌ها را بر عهده دارد و تمام اطلاعات لازم برای اجرای آن‌ها را به شبکه ارسال می‌کند. با Gulf Stream، اعتبار سنجی‌ها حتی می‌توانند تراکنش‌ها را از قبل انجام دهند.

گالف استریم در سولانا نقشی مشابه ممپول (Mempool) یا استخر تراکنش‌های تأیید نشده را بازی می‌کند. این فناوری در واقع نسل جدید ممپول‌ها در بلاک‌چین محسوب می‌شود.

به لطف معماری خاص سولانا، این امکان وجود دارد که کاربران بتوانند بیشتر از یک قرار داد هوشمند در شبکه اجرا کنند. طبق اطلاعات درج شده در وایت پیپر سولانا، سی‌لول (Sealevel) نوعی ماشین مجازی محسوب می‌شود که اقدام به زمان بندی تراکنش‌ها می‌کند، بدون این که آن را انجام دهد.

همان طور که می‌دانید، همه بلاک چین‌ها رایانه‌های تک‌ریسمانی (Single-threaded) هستند، و سولانا تنها شبکه‌ای است که از اجرای موازی تراکنش در یک شارد پشتیبانی می‌کند.

پردازش تراکنش‌ها در شبکه سولانا تا حد بسیار زیادی به پایپ لاینینگ (Pipelining) وابسته است. در واقع پایپ لاینینگ سولانا مجموعه‌ای از داده‌های مرتبط به هم است که در آن خروجی یک داده، به عنوان ورودی داد دیگر محسوب می‌شود. می‌توان چنین گفت که پایپ لاینینگ در سولانا، واحدی برای پردازش تراکنش‌ها است که اعتبارسنجی را بهینه‌سازی می‌کند.

بهینه سازی نام برده شده با اختصاص دادن داده‌ها و اطلاعات به سخت‌افزارهای مختلف صورت می‌پذیرد.

طبق وایت پیپر SOL، کلاد بریک (Cloudbreak) قابلیتی است که به سولانا این امکان را می‌دهد که مقیاس پذیر باشد. تراکنش‌ها در کلادبریک با ایجاد یک ساختار داده، پردازش می‌شوند. تمامی تراکنش‌ها به وسیله سخت افزارهایی که وظیفه فهرست‌سازی داده‌ها را بر عهده دارند، پردازش می گردند.

کلادبریک باعث می‌شود تا زمان ساخت بلاک در شبکه سولانا به میزان خیلی زیادی کاهش یابد و به حداقل موجود برسد. همین امر موجب تایید شدن تراکنش‌ها در سریع‌ترین زمان خواهد شد.

این امکان در شبکه سولانا وجود ارد که هر نود (گره) بسته به فضای ذخیره سازی سخت افزایش خود، اقدام به دریافت و ذخیره سازی داده‌ها در گره‌های دیگر کنند. Archivers با توجه به ظرفیتی که دارند؛ داده‌های خاصی را ار اعتبارسنج‌ها دریافت می‌کنند.

توکن SOL نماد اصلی پلتفرم سولانا است و نقش‌های زیادی در اکوسیستم بر عهده دارد. بر اساس وایت پیپر سولانا ،توکن‌های SOL را می‌توان مستقیماً روی پلتفرم قرار داد. سولانا هم از Proof of Stake و هم Proof of History بهره می‌برد و دارندگان توکن SOL می‌توانند در عین حال که بلاک‌چین را فعال نگه می‌دارند، سود کسب کنند.

اعتبار سنج‌ها بر اساس مقدار توکن SOL که در اختیار دارند، انتخاب می‌شوند. کسانی که بیشترین امتیاز را داشته باشند، برای تایید معاملات در اولویت خواهند بود.

SOL همچنین برای پرداخت هزینه‌های انجام تراکنش در شبکه هم استفاده می‌شود. ناگفته نماند که هزینه و کارمزد انجام تراکنش‌ها بسیار کم است. کاربران برای ذخیره توکن‌های خود، می‌توانند از طریق Solflare.com، پلتفرم اختصاصی Solana یا حتی Phantom که یکی از پرکاربردترین و محبوب‌ترین کیف پول‌ها در بین کاربران استفاده کنند.

پروژه سولانا توسط افرادی با تجربه در زمینه مخابرات و علوم داده پایه‌گذاری شده است. در ادامه اعضای موسس بلاک‌چین Solana را معرفی خواهیم کرد.

• آناتولی یاکوونکو:

مدیرعامل و موسس بلاک‌چین سولانا؛ آناتولی یاکوونکو نام دارد که در بخش مخابرات متخصص است.

• استفن آکریج:

استفن آکریج یکی از بنیانگذاران سولانا است که توسط آناتولی در خلق Loom به خدمت گرفته شد. وی همچنین سابقه فعالیت در شرکت بسیار معتبر و بزرگ کوالکام را هم در کارنامه خود دارد.

• گرگ فیستجرالد:

گرگ فیستجرالد یکی از بنیانگذاران سولانا است که در ابتدای فعالیت سولانا، به آناتولی پیوست. وی نیز در شرکت معتبر کوالکام سابقه فعالیت دارد و در آن زمان مسئول بخشی از تیم‌های تحقیقاتی این شرکت بود. او در طول فعالیت‌های خود پروژه‌های متن باز بسیاری را منتشر کرده است. جالب است بدانید که گرگ فیستجرالدپف کدگذاری پروژه سولانا در Rust را پیشنهاد داد.

• اریک ویلیامز:

اریک ویلیامز از هم بنیان گذاران و مدیر علمی سولاناست و با مدرک دکترای فیزیک از دانشگاه کلمبیا فارغ‌التحصیل شده است. وی قبلا برای شرکت Omada Health کار می‌کرد و اکنون متخصص علوم داده است.

• راج گوکال:

راج گوکال مدیر ارشد اجرایی سولانا است و پس از گذراندن ده سال فعالیت در امور مالی، اکنون مسئول محصولات و مبادلات اقتصادی آزمایشگاه سولانا است.

شرکای سولانا:

سولانا شرکای زیادی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به استیبل کوین‌های USDT و USDC اشاره کرد. سولانا همچنین با صرافی‌هایی مانند Binance و Crypto.com همکاری می‌کند.

سولانا یک پروژه متن باز بسیار کاربردی است. پایه اولیه این پروژه در سال ۲۰۱۷ بنیان نهاده شد، اما سولانا به طور رسمی در مارس ۲۰۲۰ توسط بنیاد سولانا با دفتر مرکزی در ژنو، سوئیس عرضه شد.

پروتکل Solana برای تسهیل ایجاد برنامه غیرمتمرکز (DApp) طراحی شده و هدف آن بهبود مقیاس‌پذیری با معرفی اجماع اثبات تاریخچه (PoH) همراه با اجماع اثبات سهام (PoS) در بلاک‌چین است. به سبب وجود این ویژگی‌ها، سولانا مورد توجه معامله‌گران کوچک و بزرگ قرار گرفته.

توکن SOL نماد اصلی پلتفرم سولانا است و نقش‌های زیادی در اکوسیستم بر عهده دارد. بر اساس وایت پیپر سولانا ،توکن‌های SOL را می‌توان مستقیماً روی پلتفرم قرار داد.

اثبات تاریخچه (Proof of History)، تحمل خطای بیزانس تاور (Byzantium Failure Tolerance Tower)، توربین (Turbine)، گالف استریم (Gulf Stream)، سی‌لول (Sealevel)، پایپ لاینینگ (Pipelining)، کلاد بریک (Cloudbreak) و آرشیوکننده‌ها (Archivers) به عنوان نوآوری‌های اختصاصی سولانا هستند که سبب شده‌اند تا این شبکه از دیگر بلاک‌چین‌ها متمایز شود.

از طریق لینک زیر می‌توانید وایت پیپر سولانا را دانلود نمایید.

دانلود وایت پیپر سولانا (solana whitepaper)

همان طور که گفتیم، سولانا، پلتفرمی مبتنی بر اثبات سهام بوده و امکان استخراج SOL در آن وجود ندارد. از این رو شما لازم است که برای در اختیار داشتن توکن‌های این شبکه، آن‌ها را خریداری نمایید. در سامانه مبادله رمزارز بیتستان این امکان برای شما عزیزان فراهم است تا بتوانید توکن سولانا (SOL) را خریداری نمایید.

صرافی Bittestan با فراهم‌آوری امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتال، طی سالیان گذشته توانسته است همواره جزو بهترین صرافی‌های کریپتوکارنسی ایرانی باشد.

از طریق لینک زیر می‌توانید رمزارز سولانا را خریداری کنید.

خرید رمزارز سولانا

منابع: translatewhitepaper – cryptoast – solana

سولانا