آخرین به‌روزرسانی: ۳ مهر ۱۴۰۰
فناوری بلاکچین در سال‌های اخیر جهان کسب و کارها را تغییر داده است. این فناوری در چند سال گذشته به خدمت صنایع، دولت‌ها و ملت‌ها آمده است؛ به همین خاطر بسیاری از فعالان حوزه‌های مختلف به دنبال استفاده از این فناوری افتاده‌اند. زارلا از دل همین دغدغه‌ها ایجاد شده و یکی از بخش‌هایی که در سال‌های گذشته بلاکچین به آن کمک بسیاری کرده، حوزه سلامت است. فناوری بلاکچین نقش تاثیرگذاری در تحقیقات پزشکی داشته‌اند و این موضوع تنها به کشورهای پیشرفته محدود نمی‌شود.
پروژه زارلا، یکی از پلتفرم‌های غیرمتمرکز برای آسان‌سازی جمع‌آوری دادههای بیوسیگنال است. این پلتفرم غیرمتمرکز به خدمت دانشمندان آمده تا دادههای مرتبط با علوم عصبی را جمع‌آوری و مطالعه کنند. این پروژه که وایت‌پیپر (سپیدنامه) آن در پنجم شهریور ماه منتشر شده، روز یکشنبه ۴ مهر ماه روی شبکه اصلی اتریوم راه‌اندازی میشود.
فهرست
چرا پروژه زارلا راه‌اندازی شد؟
فاطمه عبدالله که یکی از هم‌بنیان‌گذاران استارتاپ زارلاست درباره این پروژه به هفته‌نامه کارنگ گفته است: «زارلا یک پلتفرم بلاک‌چینی برای تبادل بایوسیگنال‌ها یا همان سیگنال‌های زیستی است. معضل مهمی که زارلا برای حل آن ایجاد شده است، کمبود و سختی به دست آمدن بایوبانک‌ها و دیتاست‌های بایوسیگنال است. این دیتاست‌ها در دنیا بسیار محدود بوده و دسترسی به آن مشکل است و از سوی دیگر، جمع‌آوری بایوسیگنال هم مشکل است.» جمع‌آوری داده همواره یکی از مسائل زمان‌بر، پرهزینه و سخت است و این موضوع در مورد سیگنال‌هایی که از فعالیت‌های مختلف انسان حاصل میشود، دشوارتر خواهد بود.
زوبین نعمتی یکی دیگر از هم‌بنیان‌گذاران زارلا نیز با اشاره به مشکلات و چالش‌های موجود به خبرنگار تکراسا گفت: «یکی از مشکلات ما عدم وجود یک دیتاست از سیگنال‌های مغزی بود. حتی اگر با یک آزمایشگاه برای گرفتن نوار مغزی هماهنگ می‌کردیم، باز هم برای گرفتن نمونه از ۱۰ هزار نفر مشکل داشتیم و این کار سه سال زمان می‌برد و حتی ممکن بود در حین انجام کار خطاهایی نیز رخ داده و باعث طولانی‌تر شدن روند تحقیق شود.»
زارلا از کجا شکل گرفت؟
فاطمه عبدالله که دانشجوی دکترای هوش مصنوعی است، سال ۱۳۹۸ در جستجوی موضوع برای تز دکتری خود بود که جرقه استارتاپ زارلا زده شد. یافتن مقاله‌ای با موضوع احراز هویت با سیگنال‌های مغزی، سبب باز شدن مسیری در زندگی حرفه‌ای عبدالله و هم‌بنیان‌گذار زارلا یعنی زوبین نعمتی شد.
این دو نفر با مطالعه بیشتر در زمینه جمع‌آوری دادههای زیستی به این نتیجه رسیدند که قرار است چه کاری انجام دهند.
بنیان‌گذاران پلتفرم زارلا می‌خواستند یک دستگاه دریافت سیگنال‌های عصبی را تهیه کنند، اما این کار برایشان مقدور نبود. گرانی دستگاه سبب شد زوبین نعمتی و فاطمه عبدالله به فکر ساخت نمونه‌ای ساده از دستگاه دریافت سیگنال‌های عصبی بیفتند.
آشنایی با دکتر مسعود نصرت آبادی که متخصص علوم اعصاب بود، به توسعه زارلا سرعت بخشید. کم‌کم افراد دیگری به این پروژه اضافه شدند. تیم هم‌بنیان‌گذاران زارلا با اضافه شدن پویا ناصحی و سهیل نیکزاد، پنج نفره شد.
راه‌اندازی توکن، راه‌حلی برای ورود نوروساینس به زندگی روزمره
در حال حاضر زندگی روزمره ما با اپلیکیشن‌های گوناگونی عجین شده است. برخی از اپ‌ها و گجت‌ها مبتنی بر نوروساینس هستند. زارلا پلتفرمی است که علاوه بر امنیت داده‌ها به محققان کمک می‌کند تا راحت‌تر به دادههای مورد نیازشان دسترسی پیدا کنند.
زارلا یک پلتفرم غیرمتمرکز است که پژوهشگران را به مراکز جمع‌آوری داده معرفی می‌کند و با این کار سرعت دریافت اطلاعات را افزایش می‌دهد.
زیرساخت اصلی زارلا بلاکچین است و برای آن‌که اطلاعات امن باقی بمانند، همه‌ی آن‌ها دوبار رمزنگاری می‌شوند.
زارلا همچنین توکن مخصوص به خود را با عنوان بایوبیت راه‌اندازی کرده که قابلیت تبدیل به دیگر ارزهای دیجیتال و حتی ارز فیات (پول نقد) را دارد.
به گفته موسسان این استارتاپ بلاک‌چینی، استخر پاداش در زارلا تا ۷۲ سال ادامه دارد و سپس سیستم P2P شده و دیگر در آن پاداشی وجود نخواهد داشت. از سوی دیگر فقط ۲۰ میلیون توکن بایوبیت وجود دارد که ۱۰ درصد آن به تیم توسعه‌دهنده تعلق دارد.
به گفته فاطمه عبدالله شبکه زارلا رایگان بوده و فقط هزینه تراکنش اتریوم در آن وجود دارد. گفتنی است ۱۷ میلیون از ۲۰ میلیون توکن بایوبیت در استخر پاداش قرار دارند و دو میلیون از این توکن‌ها برای تیم توسعه‌دهنده رزرو شده است. یک میلیون توکن باقی‌مانده نیز صرف تامین مالی و سرمایه‌گذاری در توسعه‌های پیش‌روی این استارتاپ خواهد شد.
فرشته‌ها در خدمت جادوگران هستند
در استارتاپ زارلا به پژوهشگرانی که به دنبال اطلاعات هستند، جادوگر گفته میشود و کسانی که در این پروژه‌های تحقیقاتی به محقق‌ها کمک می‌کنند، فرشته نامگذاری شده‌اند.
در سیستم اقتصاد توکنی زارلا می‌توان در هر ۲۴ ساعت میزان فعالیت فرشته‌ها و جادوگران سنجیده میشود. سپس از ۱۷ میلیون توکن، بخشی به عنوان پاداش توزیع میشود. حداکثر ۱۴۴۰۰ توکن در هر ۲۴ ساعت توزیع خواهد شد.
مدل اقتصادی زارلا بر پایه قرارداد هوشمند در شبکه اتریوم بوده و پژوهشگران یا به اصطلاح جادوگران، با ارائه یک پروپوزال، پلتفرم را از درخواست خود مطلع می‌کنند. لازم به ذکر است که پژوهشگران باید در یک کیف پول دیجیتالی مانند متامسک مقداری توکن بایوبیت به منظور پرداخت پاداش فرشته‌ها (داوطلبان ثبت سیگنال) نگهداری کنند.
بایوبیت دقیقا چیست؟
بایوبیت یک ارز دیجیتال برپایه بلاکچین اتریوم است که با توجه به مشارکت افراد ارزشش را حفظ می‌کند. همانطور که گفته شد فقط ۲۰ میلیون از این رمزارز عرضه خواهد شد و چرخه پاداش مشارکت بایوبیت در یک بازه‌ی زمانی ۷۲ ساله ادامه دارد. دلیل این موضوع، تغییر شیوه پاداش‌دهی و همتا به همتا شدن این سیستم است. این رویداد مانند هاوینگ بیت‌کوین می‌ماند با این تفاوت که پاداش تراکنش‌ها نصف نمی‌شود بلکه به صفر می‌رسد. حداکثر توکن‌هایی که هر فرد مشارکت‌کننده در یک پژوهش دریافت می‌کند، ۵۰ بایوبیت است.
به نقل از هفته نامه کارنگ؛ زارلا اولین پروژه‌ای در دنیاست که نوروساینس و بلاکچین را با هم ترکیب کرده و یک محصول جدید را به وجود آورده است. به گفته مدیرعامل این استارتاپ: «پروژه زارلا صددرصد متن باز (Open source) است و همه کدها روی گیت‌هاب (Github) است. دیسکورد یا همان دفتر آنلاینمان هم باز است و الان حدود ۵۰۰ نفر به صورت روزانه ما را ویزیت می‌کنند و در دیسکورد ما هستند و اتاق جلسات ما همان‌جاست. افراد می‌توانند بیایند و جلسات را رصد کنند و سؤال بپرسند. این پروژه کاملا اختراعی و اکتشافی است.»