آخرین به‌روزرسانی: ۲۲ اسفند ۱۳۹۸
ظهور فناوری بلاک‌چین، نه تنها دارایی‌های جدید سودآوری همچون بیت کوین را به دنیای اقتصاد ارزانی داشته است، بلکه به یک مدل تجاری جدید از راه اندازی بودجه، خصوصا برای استارت‌آپ‌های نوپا نیز منجر شده است. به پشتوانه همین نوآوری، امروزه، تعداد فزاینده‌ای از شرکت های جدید در تلاشند تا از اعتبار رمزنگاری، برای تأمین مالی پروژه های خود استفاده کنند.
یکی از روش‌های انجام این‌کار، استفاده از ظرفیت ICO یا عرضه اولیه سکه است.
با استفاده از این ظرفیت، توسعه‌دهندگان و ایده‌پردازان کسب و کارهای نوپا، می‌توانند بخشی از بودجه‌ی راه‌اندازی یا توسعه پروژه خود را از طریق سیستم عرضه اولیه سکه (ICO) فراهم کرده و به جذب سرمایه بپردازند.
این مقاله، به بررسی مفهوم ICO و روش‌های مشابهی به نام IEO، IPO می‌پردازد. همچنین، تلاش می‌کنیم تفاوت‌هایی که این روش‌های جذب سرمایه در دنیای بلاک چین دارند را با هم مرور کنیم.
قبل از هر چیزی، بگذارید تعریفی روشن از هر کدام از این مفاهیم ارائه کنیم:
فهرست
عرضه اولیه سکه یا ICO چیست؟
عرضه اولیه سکه (Initial Coin Offering) روشی برای سرمایه‌گذاری جمعی (Crowd funding) روی بستر بلاک‌چین است.
با معرفی این روش در سال ۲۰۱۷، بسیاری از شرکت‌ها، برای دور زدن قوانین سخت‌گیرانه‌ای که فرآیند سرمایه‌گذاری اولیه در پی دارد، به آن روی آوردند.
در روش جذب سرمایه از طریق ICO، شرکت، استارتاپ یا پروژه‌ی سرمایه‌پذیر، توکن خاص خود را بر روی شبکه بلاک‌چین معرفی می‌کند و آن را به سرمایه‌گذاران می‌فروشد. این توکن‌ها، با فراگیری پروژه یا افزایش ارزش خدمات و محصولات شرکت ارائه کننده، در آینده ارزش بیشتری پیدا کرده و منجر به بالارفتن ارزش سرمایه‌گذاری مشارکت‌کنندگان می‌شوند.
مشارکت‌کنندگان در فرآیند عرضه اولیه سکه (ICO)، با استفاده از ارزهای دیجیتالی معروفی مثل بیت‌کوین و اتریوم و حتی سایر ارزهای فیات (مثل دلار و یورو) به سرمایه‌گذاری می‌پردازند و در ازای مبلغ پرداختی، توکن پروژه مدنظر را دریافت می‌کنند.
برای استفاده از این روش جذب سرمایه، تنها کافیست یک لندینگ پیج، به همراه آدرس کیف پول ارز دیجیتال در اختیار سرمایه‌گذاران قرار داده شود تا هر کس مبلغ مورد نظر خود برای سرمایه‌گذاری را، به آدرس معرفی شده انتقال دهد.
البته، بد نیست بدانید که این روش، هیچ محدودیت یا حمایت قانونی ندارد؛ به صورت کاملا ناشناس انجام می‌پذیرد و همچنین، اغلب بدون وجود حداقل محصول پذیرفتنی (MVP) توسط سرمایه‌پذیر انجام می‌پذیرد.
جالب است بدانید که فرآیند ICO، در اواخر سال ۲۰۱۷ میلادی در کشور چین ممنوع شد. این موضوع، استارتاپ های چینی را به استفاده از روش‌های جایگزینی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم ترغیب کرد.
حال که تعریف ICO را با هم مرور کردیم و فهمیدیم ICO مخفف چیست، بگذارید نگاهی به موضوعی مرتبط با ICO، تحت عنوان IPO بپردازیم.
عرضه اولیه سهام یا IPO چیست؟
عرضه اولیه سهام (Initial Public Offering) فرآیند فروش آزاد سهام شرکت‌هاست. طی این فرآیند شرکت‌های خصوصی، برای بسط و گسترش فعالیت‌های خود، سهام خود را به فروش عمومی می‌گذارند.
قبل ازIPO شدن شرکت، آن شرکت را می‌توان یک شرکت خصوصی که سهام‌دارانش را افراد خاص و محدودی تشکیل می‌دهند نامید.اما در نتیجه IPO، هرکسی می‌تواند صاحب بخشی از سهام آن کمپانی شود.
سرمایه‌گذاران، به طرق مختلفی از سهامی که در دست دارند سود به دست می‌آورند. نخست، سود سهام تقسیمی که عموما در انتهای هر سال مالی به سهامداران شرکت پرداخت می‌شود و پس از آن، بالا و پایین رفتن قیمت سهام تحت مالکیت‌شان در بازار سهام.
عرضه اولیه صرافی یا IEO چیست؟
عرضه اولیه صرافی (Initial Exchange Offering) همانطور که از نامش برمی‌آید، اولین عرضه ارز، بر روی یک پلتفرم صرافی بلاک‌چینی است. در این روش، استارتاپ‌ها عرضه اولیه ارز خود را در یک صرافی رمزنگاری انجام می‌دهند و فرآیند جذب سرمایه را به صرافی می‌سپارند.
در این روش، شرکت‌کنندگان در فرآیند IEO، با افزایش موجودی کاربری خود در صرافی، توکن‌های کمپانی یا استارتاپی که به جذب سرمایه پرداخته است ارا خریداری می‌کنند.
همچنین، این روش بسیاری از نگرانی‌ها در مورد کلاهبرداری‌های انجام شده در فرآیند جذب سرمایه را کاهش می‌دهد.
امروزه، صرافی‌های بسیاری به پیش فروش توکن بر بستر صرافی خود می‌پردازند. هرچند طلایه‌دار همه‌ی آن‌ها، صرافی معروف بایننس است. صرافی که یک پلتفرم اختصاصی برای IEO، تحت عنوان Binance Launchpas راه‌اندازی کرده است.
بد نیست بدانید که این صرافی، در دو مورد از موفقیت‌آمیزترین عرضه‌هایش توانست چیزی در حدود ۷ میلیون دلار سرمایه بر روی BitTorrent را در کمتر از ۱۵ دقیقه و ۶ میلیون دلار را برای پروژه Fetch طی ۲۲ ثانیه جذب کند.
این حجم و سرعت بالای جذب سرمایه را به هیچ‌عنوان نمی‌توان بی ارتباط با همکاری صرافی‌ها در تبلیغات و بازاریابی سرمایه‌پذیری و بهره‌مندی آن‌ها از درصدی از فروش توکن‌ها دانست.
تفاوت‌های IPO، ICO و IEO
تفاوت‌های بنیادین زیادی در عرضه اولیه سهام، عرضه اولیه سکه و عرضه اولیه صرافی وجود دارد.
در تصویر زیر، خلاصه‌ای از این تفاوت‌ها را می‌توان مشاهده کرد:
