آخرین به‌روزرسانی: ۲۰ بهمن ۱۳۹۸
شرایط بازار رمزارز اغلب تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی مانند پیش‌بینی‌های متخصصان یا رویدادهای سیاسی است. با این حال، اگر این بازار را در یک بازه‌ی زمانی طولانی آنالیز کنیم، قیمت اکثر ارزهای دیجیتال معلوم می‌شود؛ به خصوص اتریوم که به شدت می‌تواند به قیمت بیت‌کوین وابسته باشد.
نتایج تحقیقات انجام شده توسط تحلیل‌گران Skew در نوامبر سال ۲۰۲۰ میلادی نشان داد که در مدت دو سال گذشته اتریوم بیشترین وابستگی را به بیت کوین داشته و ضریب همبستگی متوسط آن ۰٫۹ بوده است. در عین حال، گروه تحقیقات بایننس نیز در روز ۲۲ ژانویه ۲۰۲۰ میلادی گزارش دادند که اتریوم در سال ۲۰۱۹ میلادی بیشترین وابستگی را با بیت‌کوین داشته است.
اگر این‌گونه باشد، آیا ارزش دارد که با تکیه بر این وابستگی به خرید یک رمزارز اقدام کنیم؟
آیا این امکان وجود دارد که اتریوم پس از این، کمتر به بیت‌کوین وابسته باشد؟ برای یافتن جواب سوالات بالا، کوین‌تلگراف نمودارهای ارزهای دیجیتال را به مدت سه سال تحلیل کرده و با متخصصان با دیدگاه‌های مخالف در این مورد صحبت کرده است.
فهرست
همبستگی به چه معناست؟
مفهوم همبستگی در معاملات بازار بورس به این پدیده اشاره دارد که ارزش دو دارایی در یک جهت مشابه حرکت کنند. با این حال، وقتی صحبت از بازار رمزارز می‌شود، همبستگی ممکن است به طور همزمان برای همه دارایی‌ها صادق باشد. این اتفاقی است که در نتیجه سقوط قیمت در سال ۲۰۱۸ میلادی افتاد و به دنبال آن به طور همزمان کل رمزارزهای دیگر نیز سقوط کردند.
عقیده یکم: بیت کوین پادشاه است!
آیا مشاهدات فوق به این معنی است که بیت‌کوین پیشرو و تأثیرگذار اصلی در بازار رمزارز است؟ نمودارهای معاملات موجود نشان می‌دهد که کاهش قیمت بیت کوین، میزان معامله اتریوم، ریپل، لایت‌کوین و سایر داراییهای دیجیتال را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
به همین ترتیب، به گفته معامله‌گران و تحلیل‌کنندگان بازار، تأثیر قیمت بیت‌کوین روی سایر ارزهای دیجیتال و به طور خاص روی اتریوم، یک اتفاق طبیعی در بازار داراییهای دیجیتال است. پیرس کراسبی (Pierce Crosby)، مدیرکل پلتفرم نمودارهای معاملات مالی تریدینگ ویو (TradingView) در این باره با کوین‌تلگراف صحبت کرد:
«همه چیز با بیت‌کوین ارتباط دارد، دقیقاً مانند بازار سهام آمریکا، همه چیز به دلار آمریکا وابسته است. بیت‌کوین با ارزش‌ترین دارایی در این دسته از دارایی است، بنابراین، اساساً همه چیز به عملکرد آن وابسته است. این یک مسأله مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد، چیزی که مردم واقعاً آن را درک نمی‌کنند. وقتی می‌بینیم که قیمت دارایی‌ها افزایش می‌یابد، به عنوان مثال، اتریوم یا لایت‌کوین، ما باید آن را در برابر حرکت شاخص‌های گسترده‌تر محک بزنیم.»
طبق گزارش‌های اخیر در رابطه با نوسانات رمزارز که توسط شرکت اوپن اکسچنج سان فرانسیسکو ( San Francisco Open Exchange) منتشر شد، همبستگی فعلی بین عملکرد بیت‌کوین و اتریوم به طور قابل توجهی بالاتر از همبستگی قیمت بیت‌کوین و سایر آلت‌کوین‌ها است. تحلیل‌گران اخبار مهم و بحث‌برانگیز در مورد رمزارز لیبرا فیسبوک را به عنوان دلیل اصلی برای رفتار مشابه دو رمزارز مهم عنوان کردند.
Michaël van de Poppe، تحلیلگر بازار رمزارز و معامله‌گر در بازار بورس اوراق بهادار آمستردام، به کوین‌تلگراف گفت که اتریوم همیشه با بیت‌کوین همبستگی داشته است. او خاطرنشان کرد که
«بیت‌کوین پادشاه است و معمولاً سایر ارزهای دیجیتال در بازار از آن پیروی می‌کنند.»
این تحلیلگر هلندی، همبستگی فوق‌الذکر را در بازارهای کالا مقایسه کرد؛ در این مقایسه بازار طلا دارایی اصلی است و تغییر قیمت آن، قیمت سایر فلزات را نیز تغییر می‌دهد. بنابراین به نظر می‌رسد وقتی صحبت از بازار رمزارز می‌شود، قیمت بیت‌کوین در واقع یک شاخص برای احساسات معامله‌گران در رابطه با ارزهای دیجیتال است. بنابراین، اگر این قیمت به دلیل عوامل سیستمی مؤثر در بازار تغییر کند، به عنوان مثال، افزایش نوسانات در بازار بازارهای سنتی یا یک تغییر در مقررات رمزارز، قیمت اتریوم ممکن است مانند بیت کوین تغییر کند.
عقیده دوم: اتریوم از بیت‌کوین پیروی نمی‌کند!
از طرف دیگر، اگر رویدادی رخ دهد که به عنوان یک عامل تأثیرگذار برای قیمت بیت‌کوین عمل کند، به عنوان مثال، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا یک برنامه کاربردی معامله را به رسمیت نشناسد، این همبستگی ممکن است منفی شود و در حالی که قیمت بیت‌کوین کاهش یافته، قیمت اتریوم افزایش یابد. به گفته Van de Poppe، همبستگی میان دو رمزارز پیشرو در دوره‌های مختلف متفاوت است:
«بعضی از قسمت‌ها همبستگی بالایی دارند که اتریوم از بیت‌کوین بهتر است؟ در بعضی از قسمت‌ها این همبستگی بسیار پایین است چرا که اتریوم به شدت در برابر بیت‌کوین سقوط کرده است، در حالی که روند بیت‌کوین در برابر دلار آمریکا سیر صعودی داشته است. این همبستگی در بخش‌های مختلف متفاوت است.»
مقایسه نمودارهای بیت‌کوین و اتریوم نشان می‌دهد که برخی از الگوهای حرکت قیمت آن‌ها در یک بازه زمانی بسیار طولانی همزمان بوده است. این همبستگی حتی می‌تواند مثبت (از ۰ تا ۱)، یا منفی (از ۰ تا ۱-) باشد.
یک همبستگی مثبت، مانند همبستگی فعلی بین بیت‌کوین و اتریوم، نشان می‌دهد که اگر قیمت بیت‌کوین به طور قابل توجهی رشد کند، اتریوم نیز می‌تواند در همان بازه زمانی افزایش قیمت داشته باشد. این پدیده به خصوص در زمان نوسانات شدید قابل توجه است. به ویژه، همبستگی بیت‌کوین-اتریوم در بیشتر مواقع لحظه‌ای است، وقتی قیمت ارزها با اختلاف چند دقیقه‌ای یا ساعتی تغییر می‌کنند.
حال سوال این است، آیا اتریوم طبق اعتقاد بسیاری به بیت‌کوین وابسته است یا خیر؟
همان‌طور که معلوم است، اتریوم به طور دقیق حرکات بیت کوین را تکرار نمی‌کند و بیشتر تمایل دارد استقلال خود را نشان دهد.
چنین نتایجی با تجزیه و تحلیل ۱۴ تغییر قابل توجه در قیمت بیت کوین و اتریوم اثبات شده است که در دوره زمانی ژوئیه ۲۰۱۷ میلادی تا دسامبر ۲۰۱۹ میلادی ضریب همبستگی آن‌ها از ۰٫۲۶ تا ۰٫۸۹ متغیر بود. این مشاهدات نشان داد که در ۵ مورد از ۱۴ مورد، قیمت اتریوم رفتار بیت‌کوین را تکرار کرده است؛ در حالی که در چهار مورد نیز ضریب همبستگی منفی بود.
نتایج ارائه شده در بالا همچنین از طریق تحقیقات انجام شده توسط سوو ژو یکی از بنیانگذاران موسسه مالی Three Arrows Capital پشتیبانی می‌شود. طبق دادههای او، اتریوم و بیت‌کوین در سه سال گذشته ۹ بار کاملاً متفاوت از هم عمل کرده‌اند.
ژو همچنین به این واقعیت اشاره کرد که در طول تاریخ بازار رمزارز، در سه ماهه اول سال میلادی ارتباط خوبی میان قیمت بیت‌کوین و اتریوم مشاهده می‌شود. هر سال، اتریوم یک افزایش قیمت ۳۰ درصدی در طول یک ماه نشان می‌دهد، در حالی که در همان دوره زمانی کاهش قیمت را نشان می‌دهد. علاوه‌بر این، افزایش قیمت اتریوم تقریباً همیشه از ژانویه تا ژوئن اتفاق می‌افتد. با این حال، از اکتبر تا دسامبر سال ۲۰۱۷ میلادی، بیت‌کوین رشد ۵۳۸ درصدی را نشان داد و به دنبال آن سایر ارزهای دیجیتال نیز افزایش قیمت داشتند. Van de Poppe درباره این موضوع به کوین‌تلگراف گفت:
«دلیل این مسأله بسیار ساده است، پادشاه حرکت‌ها اتریوم و بیت‌کوین هستند و هنوز هم اکثر عرضه‌‌های اولیه سکه مبتنی بر اتریوم هستند. بنابراین، وقتی قیمت اتریوم تغییر می‌کند، سایر ارزهای دیجیتال نیز از آن پیروی می‌کنند. همین مسأله در مورد عرضه اولیه صرافی نیز صدق می‌کند. اگر بایننس کوین روند صعودی داشته باشد، ارزهای دیجیتال دیگر نیز از آن پیروی می‌کنند.»
در همان زمان، به گفته ژو، همبستگی میان دو رمزارز در یک سال گذشته شدت یافته است. دلیل احتمالی این تغییر این است که سال گذشته سال خیلی موفقی برای شبکه اتریوم نبود، به خصوص که گروه پشت آن در انتشار نسخه کامل اتریوم ۲.۰ موفق نبودند.
با این حال، محققان در اوپن اکسچنج سان فرانسیسکو نشان می‌دهند که به طور کلی، همبستگی بالای اتریوم با بیت‌کوین دلیلی بر وابستگی اتریوم به این رمزارز نیست و قیمت اتریوم به عنوان یک دارایی مستقل در مقایسه با سایر آلت‌کوین‌ها قابل توجه است.
همبستگی بالا میان این دو رمزارز چه مشکلی دارد؟
قانون طلایی هر سرمایه‌گذار، تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاری خود است، که معمولاً با دستیابی به داراییهای با همبستگی کم حاصل می‌شود. بنابراین، اگر قیمت یکی از دارایی‌ها افزایش یابد، احتمالاً دیگری سقوط خواهد کرد. سرمایه‌گذار از مورد اول سود کسب می‌کند و منتظر رشد دارایی دوم خود باقی می‌ماند. با این حال، در بازار ارزهای دیجیتال تغییر قیمت، اغلب همزمان اتفاق می‌افتد. این مشاهدات توسط مقاله Binance Research که در ۲۲ ژانویه منتشر شد، تأیید شده است. طبق این نتایج، همبستگی متوسط میان آلت‌کوین‌های موجود در بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۹ میلادی ۰٫۷ بود. این بدان معنی است که در ۷۰ درصد موارد، ارزهای دیجیتال مانند اتریوم، لایت‌کوین، ایاس، ریپل، بیت‌کوین کش، بایننس کوین، و سایر رمزارزها همزمان رشد و سقوط داشته‌اند. بنابراین، استفاده از آن‌ها برای تنوع بخشیدن به سبد سرمایه‌گذاری ممکن است بی معنی باشد. تحلیلگر لری چرماک معتقد است که وابستگی بیش از حد بین دارایی‌ها مانعی برای متنوع کردن مؤثر سبد سرمایه‌گذاری ایجاد می‌کند.
معرفی اوراق بهادار رمزگذاری شده ممکن است تا حدودی مشکل را کاهش دهد، زیرا این ابزارهای مالی با بازار گسترده‌تری ارتباط ندارند. با این حال، این یک دسته جداگانه از داراییهای دیجیتال است که بر خلاف داراییهای بدون مجوز، نیاز به احراز هویت، و قوانین ضد پولشویی دارد.
اثبات همبستگی ممکن، اما سخت است!
در این بازار غیر پایدار، هیچ کس نمی‌تواند متوجه شود که وضعیت همبستگی ارزهای دیجیتال در یک سال، یک ماه یا یک هفته آینده چگونه خواهد بود. به همین ترتیب، نمی‌توان ادعا کرد که همبستگی مستقیمی بین قیمت‌های بیت‌کوین و اتریوم وجود دارد. در بیشتر مواقع، اتریوم واقعاً از بیت‌کوین پیروی می‌کند، اما مواقعی نیز وجود دارد که استقلال اتریوم مشاهده می‌شود و نتایج خوبی را نشان می‌دهد.
علاوه‌بر این، به گفته صلاح‌الدین بومیدی، تحلیلگر بازار مالی در DailyFX & IG، هنوز دادههای کافی برای اثبات همبستگی مثبت یا منفی میان اتریوم و بیت‌کوین وجود ندارد. «همبستگی مثبت ممکن است قابل رویت باشد، چرا که بیت‌کوین هنوز محرک اصلی بازار است. اگر بیت‌کوین شتاب بیشتری بگیرد، ارزهای دیجیتال دیگر نیز شروع به رشد می‌کنند. Van de Poppe نیز نظر مشابهی را با کوین‌تلگراف به اشتراک گذاشت:
«همبستگی در این بازار مهم است، با این حال، اهمیت همبستگی به سختی قابل آزمایش است، به گونه‌ای که اثبات همبستگی تقریباً غیر ممکن است. آزمایش‌‌هایی برای جست‌وجوی ارتباط میان بازازهای سهام و ارزهای دیجیتالی انجام شده است، اما هیچ ارتباطی پیدا نشده است، در حالی که نمودارها چیز دیگری را نشان می‌دهند. همین مسأله درباره آلت‌کوین‌ها و بیت‌کوین نیز صادق است.»
بومیدی همچنین خاطرنشان کرد که همبستگی ابزار مهمی در بازار رمزارز است، اما نباید کاملاً به آن اعتماد کرد؛ زیرا وقتی بحث رمزارز پیش می‌آید، مردم باید مراقب باشند:
«یک همبستگی تنها زمانی می‌تواند از نظر آماری قابل توجه باشد که شما یک پایگاه داده بزرگ یا اندازه نمونه داشته باشید. ارزهای دیجیتال هنوز جوان هستند، و دادههای تاریخی عظیمی ندارند. من می‌گویم که ما می‌توانیم همبستگی را در بازار ارزهای دیجیتال ببینیم، اما نمی‌دانیم که دستاوردهای ما چقدر قابل اتکا هستند.»