آخرین به‌روزرسانی: ۲۳ دی ۱۳۹۹
DAI یک ارز دیجیتال پایدار (استیبل کوین) است که قیمت آن مانند تتر، معادل یک دلار آمریکا می‌باشد. این استیبل کوین بر روی بلاک چین اتریوم به عنوان توکن ERC20 میزبانی می‌شود و یک رمزارز پایدارِ غیرمتمرکز است.
رمزارز پایدار یک نوع ارز دیجیتال است که قیمت آن بر اساس یک دارایی با ارزش دیگر مانند دلار، طلا و یا یک رمزارز دیگر محاسبه می‌شود. همان‌طور که می‌دانید بازار ارزهای دیجیتال یک بازار پرنوسان است و مصداق این ادعا را به‌خوبی در نوسانات قیمتی اخیر بیت کوین مشاهده می‌کنید؛ بنابراین استیبل‌کوین‌ها راه حلی برای در امان ماندن از این نوسانات شدید قیمتی و در عین حال استفاده از امکانات کریپتوکارنسی‌ها هستند.
فهرست
انواع استیبل کوین
به صورت کلی می‌توان گفت که دو نوع رمزارز پایدار وجود دارد:
- استیبل کوین متمرکز: رمزارزهای پایداری که پشتوانه‌ی آن‌ها یک دارایی با ارزش دیگر مانند طلا (Tether Gold)، دلار (تتر) و نفت (پترو) است. به عنوان مثال می‌توان به برترین استیبل کوین بازار، تتر اشاره کرد؛ به ازای هر تتر در بازار، یک دلار به عنوان پشتوانه در بانک قرار دارد.
- استیبل کوین غیرمتمرکز: این نوع رمزارزهای پایدار، دارای یک پشتوانه‌ی غیرمتمرکز دیگر، مانند یک رمزارز غیرمتمرکز و یا وثیقه هستند. استیبل کوین دای یک رمزارز پایدار غیرمتمرکز است.
مزایای استیبل کوین دای
یکی از مهم‌ترین مزایای دای، غیرمتمرکز بودن آن است. استیبل کوین‌های غیرمتمرکز توسط هیچ نهادِ مرکزی کنترل نمی‌شوند و این موضوع ریسک دست‌کاری‌‌ها را کاهش داده و قانون‌گذاری را راحت‌تر خواهد کرد.
در مقابل می‌توان به این موضوع اشاره کرد که رمزارزهای پایداری که توسط یک ارز فیات مثل دلار (مانند تتر) و یا یورو پشتیبانی می‌شوند، تحت تاثیر بازار این ارزها قرار خواهند داشت و ریسک سقوط دلار، تتر را نیز تهدید خواهد کرد.
همچنین شایعاتی مبنی بر این موضوع وجود دارد که به ازای هر تتر عرضه شده، به همان مقدار دلار به عنوان وثیقه در بانک قرار ندارد و این موضوع شفافیت آن را زیر سوال برده است. در مقابل دای با غیرمتمرکز بودن، دارای شفافیت بالایی است که منجر به اعتمادسازی بیشتری نیز خواهد شد.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره تتر
ویژگی‌های DAI
همان‌طور که گفته شد پشتوانه‌ی دای برخلاف تتر، دلار نیست. این توکن توسط یک قرارداد هوشمند اتریوم، به نام میکردائو ایجاد شده است. از آن‌جا که این توکن روی بلاک چین اتریوم میزبانی می‌شود، کاربران برای خرید آن باید مقداری اتر و یا یک رمزارز دیگر مانند بت (BAT) را در پلتفرم میکردائو (MakerDao) به عنوان وثیقه قرار دهند.
کاربران علاوه بر خرید دای از طریق صرافی‌ها، می‌توانند به تولید آن نیز بپردازند. برای این کار آن‌ها باید ۱/۵ برابر مقداری که می‌خواهند دای تولید کنند، اتر و یا بت را به یک صندوق سرمایه‌گذاری واریز کنند.
قیمت دای چگونه ثابت نگه داشته می‌شود؟
یکی از تفاوت‌های استیبل کوین دای با تتر این است که کاربران خود می‌توانند به تولید این کوین بپردازند. همان‌طور که گفته شد کسانی که قصد تولید این رمزارز پایدار را دارند، باید ۱/۵ برابر مقدار دای که قصد تولید آن را دارند، اتر یا بت را در یک صندوق به عنوان وثیقه قرار دهند. برای قرار دادن وثیقه در صندوق مذکور، باید در سایت میکردائو ثبت‌نام نموده و با اتصال کیف پول اتریوم به این حساب کاربری، وثیقه‌ی خود را به آن واریز کنید.
اکنون سوالی که پیش می‌آید این است که اگر کاربران به میزان زیادی به تولید دای بپردازند، چه خواهد شد؟ آیا با افزایش عرضه، قیمت آن کاهش خواهد یافت؟ در صورتی‌که چنین اتفاقی بیفتد دیگر نمی‌توان دای را یک استیل کوین دانست، پس جواب خیر است.
اما چگونه قیمت این توکن با وجود کاهش و یا افزایش عرضه، ثابت باقی می‌ماند؟
رمز اصلیِ دای برای این هدف، استفاده از کارمزد حفظ ثبات (stability fee) است. فرض کنید فرد A قصد دارد ۲۰۰ دای تولید کند. او برای این کار باید ۱/۵ برابر، یعنی ۳۰۰ دلار اتر یا بت را در شبکه به عنوان وثیقه قرار دهد. پس از قرار دادن وثیقه، فرد A کل ۲۰۰ عدد دای خود را دریافت می‌کند و تازمانی که این دای‌ها را به شبکه بازنگرداند، وثیقه‌اش قابل برداشت نخواهد بود.
وقتی فرد ۲۰۰ دای خود را به شبکه بازگرداند، می‌تواند وثیقه خود را بردارد و این استیبل کوین‌ها که دیگر پشتوانه‌ای ندارند نیز سوزانده می‌شوند. اما نکته‌ی مهم اینجاست که فرد A برای بازگردانی این توکن و برداشت وثیقه‌اش، باید مبلغی را به عنوان کارمزد (توسط دای) پرداخت کند. این مبلغ کارمزد، همان شگرد میکردائو برای ثابت نگه داشتن قیمت است.
برای درک بیشتر این موضوع ابتدا باید بگوییم که دای دارای دو قیمت متفاوت است، یکی قیمت بازار و دیگری قیمتِ هدفِ میکردائو که همان ۱ دلار است. وقتی که قیمت بازار این استیبل کوین کم می‌شود، میکردائو کارمزد برداشت وثیقه را کاهش می‌دهد. با کاهش این کارمزد دارندگان ترغیب می‌شوند تا دای‌های خود را برگردانند و اتر یا هر وثیقه دیگری که داشتند را دریافت کنند. در نتیجه با بازگردانی دای به شبکه برای برداشت وثیقه، موجودی این استیل کوین کاهش یافته و قیمت آن نیز افزایش می‌شود.
اتفاقی که پس از افزایش قیمت دای می‌افتد دقیقا برعکس است. وقتی قیمت این استیبل کوین افزایش می‌یابد و از یک دلار پیشی می‌گیرد، سیستم کارمزد برداشت وثیقه را نیز افزایش می‌دهد و بدین ترتیب بازگردانی دای به شبکه، به دلیل پرداخت هزینه تراکنش بالا به صرفه نخواهد بود. در چنین شرایطی دارندگان این استیبل کوین را نزد خود نگه می‌دارند و با افزایش موجودی آن در بازار، قیمت کاهش می‌یابد.
آینده این استیبل کوین
MakerDAO سخت در تلاش است تا استیبل کوین DAI را به عنوان اولین ارز بی طرف جهان معرفی کند؛ بدیهی است که دای برای رسیدن به این هدف باید توسط هزاران نفر در سراسر جهان مورد پذیرش و استفاده قرار گیرد و برای این منظور نیز به اطلاع‌رسانی، بازاریابی و آموزش نیاز دارد.